პირველი დღე გერმანულ სკოლაში

გახსოვთ ალბათ ჩემი პოსტი ლუკას პირველი დღის შესახებ თბილისის საჯარო სკოლაში, რომელშიც მხოლოდ ორი დღე ისწავლა. წელს ლაზარემ დაიწყო პირველი კლასი კიევის გერმანულ სკოლაში და ამის შესახებ მოგიყვებით.

სკოლამდე

სკოლისათვის მზადება რამდენიმე თვის წინ დავიწყეთ და ლაზარეს სასწრაფოდ გერმანული ვასწავლეთ. წინა სასწავლო წლის დასასრულისთვის ჩატარდა საორიენტაციო შეხვედრა მშობლებისთვის, სადაც უფროსკლასელებმა აგვიხსნეს სკოლის სტრუქტურა, მასწავლებლებმა საჩვენებელი გაკვეთილი ჩაატარეს, მშობლებს გაგვესაუბრნენ და უამრავი შესავსები ფორმა დაგვირიგეს.

რამდენიმე კვირის მერე ლუკას და ლაზარეს სკოლაში გასაუბრება ჰქონდათ. შეამოწმეს, იცოდნენ თუ არა გერმანული ენა საკმარის დონეზე და თან სკოლა დააათვალიერებინეს. ასევე წინა წელს გავაკეთეთ სამედიცინო გამოკვლევები, დავრეგისტრირდით კლუბებში და ა.შ.

სასკოლო ნივთები

სექტემბრამდე ორი კვირით ადრე მივიღეთ იმეილები სასკოლო ნივთების ჩამონათვალით და პირველი დღის შესახებ ინფორმაციით. ნივთების ჩამონათვალში საინტერესო იყო:

• ჩუსტები, რომელსაც სკოლაში შესვლისას იცვამენ.
• თეთრ ძირიანი სპორტული ფეხსაცმელი სპორტ დარბაზისთვის, რადგან არ დაალაქავონ იატაკი სხვა ფერების ძირებმა.
• შიდა და გარე სპორტული ტანსაცმელი, რომელსაც ყოველი სპორტის გაკვეთილზე გამოიცვლიან.
• ჭიქა წყლის დასალევად. ყველა საკლასო ოთახში არის დასალევი წყალი და ბავშვებს შეუძლიათ დასვენებებზე დალიონ. საინტერესო ისაა, რომ ჭიქა ითხოვეს და არა წყლის ბოთლი, რომელსაც მიჩვეულები ვიყავით წინა სკოლიდან. ჭიქა იმითაა კარგი, რომ ადვილად ირეცხება და ბაქტერიების დაგროვების ნაკლები შანსია.
• წინასწარ განსაზღვრული სხვადასხვა ფერის ფოლდერები, რომლებშიც სხვადასხვა საგნის სამუშაო ფურცლებს შეინახავენ იქვე, სკოლაში.
• ფანქარი, რომლის ერთი მხარე წითელია, მეორე კი ლურჯი, რომელსაც სპეციალური, დამარცვლის მეთოდისთვის იყენებენ. მაგალითად, ლაზარე ასე იწერება: Lazarae
• საწერ კალამს პირველ კლასში არ ხმარობენ, ხოლო ლუკას მესამე კლასში აი ასეთი, მელნიანი კალამი დასჭირდა
• საწმენდი ტილო, რომლითაც თავიანთ დასვრილ მერხს ასუფთავებენ. ყველა ოთახში არის ონკანი წყლით, სადაც ხელებს იბანენ, ამ ტილოს რეცხავენ, ფუნჯებს ასუფთავებენ და ა.შ.
• ფეხსაცმელების ყუთი, რომელშიც თავიანთ ნივთებს შეინახავენ, მაგალითად სახატავ საშუალებებს და ნივთებს ხელოვნებისთვის. ყველა ბავშვს აქვს თავისი თარო და პასუხისმგებელია მის წესრიგზე.

წიგნები და რვეულები თავად დაურიგეს. რვეულები იმიტომ, რომ გერმანიაში განსხვავებულ რვეულებს ხმარობენ და აქ არ იშოვება.

Schultüte

გერმანელებისთვის სწავლის დაწყება ძალიან მნიშვნელოვანი დღეა, ამით ბავშვები ცხოვრების ახალი ეტაპის დადგომას ზეიმობენ. ამის ერთ-ერთი გამოვლინებაა schultüte, უზარმაზარი ქაღალდის კონუსი, ავსებული სათამაშოებით, სასკოლო ნივთებით და ტკბილეულით, რომელსაც ყველა პირველკლასელი სკოლის დაწყების დღეს იღებს. ლუკას გული რომ არ დაწყვეტოდა და ამ გერმანული ტრადიციით ესიამოვნა, მასაც მივეცით ეს კონუსი. ლაზარემ კი სკოლისგანაც მიიღო მეორე schultüte.

პირველი დღის ზეიმი

იმის გამო, რომ სკოლის პირველ დღეს გაკვეთილები არ ტარდება და მხოლოდ ზეიმია, სკოლას იწყებენ ხოლმე შაბათს. ორშაბათიდან კი უკვე სწავლა იწყება. ჰოდა 1 სექტემბრის შაბათ დილას მივედით სკოლაში, ჩანთების გარეშე. ყურადღება გაეფანტებათ ჩანთებითო, მასწავლებელმა გაგვაფრთხილა წინასწარ. ზეიმი ტრადიციულად, დირექტორის, მასწავლებლების მისალმებით და უფროსკლასელთა სიმღერებით დაიწყო, შემდეგ ყველას დაგვირიგეს სიმღერის ტექსტი და მოსწავლე-მასწავლებელი-მშობლებმა, ყველამ ვიმღერეთ. “ანბანის დამცველმა” მეორე კლასელებმა პირველ კლასელებს კონუსები დაურიგეს და შემდეგ ყველა კლასმა შესაბამის საკლასო ოთახში გადაინაცვლა.

გარეთ მშობლებმა ერთმანეთ გავიცანით, ვაიბერის ჯგუფები შევქმენით და მომავალ playdate-ებზე შევთანხმდით. Playdate – ეს არის ორი ბავშვის სათამაშოდ შეხვედრა, რომელსაც ჩვენ, მშობლები ვაორგანიზებთ. შევეცდები ამის შესახებ ცალკე პოსტში დავწერო.

დახურულ საკლასო ოთახებში “გაკვეთილი” 1 საათში დასრულდა და სახლში წავედით. ლაზარე იმედგაცრუებული იყო, რადგან “დავალებები არ მისცეს და წერა-კითხვაც კი არ ასწავლეს”, მაგრამ ორი კონუსის გახსნის იდეამ სულ დაავიწყა ყველაფერი და ბედნიერი წამოგვყვა.

Schultüte-ს შესახებ მეტის გასაგებად უყურეთ ამ ვიდეოს.

 

ინდური ქორწილი – დღე 2

ქორწილის მეორე დღისთვის ადრე მივედი, სარი უნდა შემოეხვიათ ჩემთვის. დივინის მამიდამ და ორმა ბიძაშვილმა ოთახში შემიყვანეს, ჩამაცვეს, მაკიაჟი გამიკეთეს, შუბლზე წერტილიც დამასვეს და გამომაწყეს, რის შემდეგაც აღმოვაჩინეთ, რომ შესაფერისი ფეხსაცმელი არც მე მეცვა და არც იმათ ჰქონდათ წამოღებული. ასე ვატარე ძვირფასი ინდური სარი სპორტულ ფეხსაცმელთან ერთად.შესაფერისი ფეხსაცმელი კი არა, მხოლოდ წითელი ჯინსის შარვალი, სანტას რუდოლფის გამოსახულებიანი საშობაო სვიტრი და ზამთრის თბილი კურტკა მქონდა, რომლითაც ორი კვირა უნდა მეცხოვრა ინდოეთში. ამიტომ ამაზეც დიდი მადლობელი ვიყავი.

საოცრად მშვიდი ხალხია კორგები. კი, თქვეს 1-ზე დაიწყება ცერემონიაო, მაგრამ 3-ს იყო გადაცილებული, რომ დაიწყეს. და ეს სულაც არ იყო ტრაგედია. ყველა იცინოდა, არავინ იყო დასტრესილი, არავის არსად ეჩქარებოდა. ბოლო სტუმარი (დივინის მამის უფროსი სამსახურში) ვერტმფრენით ჩამოვიდა და ცერემონიაც დაიწყო.

შემოვიდა ტრადიციულ სამოსში გამოწყობილი სიძე, გვერდით მოჰყვებოდა მამა, რომელსაც შვილის თავზე ქოლგა ეჭირა. წინ მოუძღოდათ მამიდა, რომელსაც თავზე დიდი დაწნული, ყვავილებით სავსე კალათი მოჰქონდა. აქეთ-იქით ბიძაშვილები მოჰყვებოდნენ, რომელთაც ასევე რაღაც ეჭირათ ხელში. დივინი ძმას და მამას გვერდით მოჰყვებოდა. მუსიკა უკრავდა, სტუმრები წელშიგამართული, ამაყად შემოდიოდნენ. კარგი სანახავი იყო. მათგან არცერთს ფეხზე არ ეცვა. ჩემი ტელეფონით გადაღებული ვიდეოს სანახავად დააჭირეთ აქ.ყველა გარეთ გავედით, სადაც 12 ცალი მოჭრილი ბანანის ხე საგულდაგულოდ იყო ჩამწკრივებული. მამა და შვილი სკამზე დასხდნენ, მამიდამ ყვავილები დადო და დაველოდეთ პატარძლის ოჯახის წევრების შემოსვლას. თვითონ პატარძალი არსად ჩანდა.

გაშალეს ძირს ხალიჩა, ზედ დადეს რაღაცეები, საიდანაც მხოლოდ ქოქოსი და ბანანი ვიცანი და დაიწყეს რიტუალების ჩატარება. ქოქოსი გაჭრეს, სადღაც ჩაასხეს, რაღაც შეჭამეს და ა.შ.ამ ყველაფერს ასრულებდნენ პატარძლის ბიძები, მონაცვლეობით. სიძე და მისი ოჯახი მხოლოდ უყურებდა. საინტერესო ისაა, რომ ამ დროს, პარალელურად რაღაც ხდებოდა სარიტუალო შენობის მეორე მხარეს, პატარძლის ოჯახთან. რადგან ორად ვერ გავიყოფოდი, გადავწყვიტე აქ დავრჩენილიყავი და კარგად დამემახსოვრებინა.

შემდეგ დაიწყო ბანანების ხეების ჭრის პროცესი, რომელსაც კაცების სიძლიერე უნდა გამოეხატა. ჩამწკრივებული იყო 12 ცალი მოჭრილი ხე. პირველი 3 ხე პატარძლის მამის ძმამ მოჭრა, შემდეგი 3 ხე – პატარძლის დედის ძმამ, ხოლო ბოლო 6 – სიძის მამის ძმამ. ასეთი წესი ყოფილა.თვითონ ეს პროცესი ძალიან საინტერესო საყურებელი იყო. ჯერ პატარძლისა და სიძის ბიძებს შორის ფულით გარიგება მოხდა (ფოთოლზე დადეს წინასწარ განსაზღვრული ქაღალდისა და რკინის ფული), რათა სიძის ბიძას მიეცა სპეციალური ხმალი, რითაც უნდა მოეჭრა ხე. შემდეგ გარს უვლიდნენ ამ ხეებს, ამ ხმლით ხელში, მერე სათითაოდ ჭრიდნენ და ბოლოს ცეკვავდნენ. ვიდეოს საყურებლად დააჭირეთ აქ.

ამ ყველაფრის შემდეგ ყველანი გავემართეთ საცერემონიო დარბაზში. კიბეებზე ასვლის წინ, პატარძლის ნათესავმა ქალმა ფეხები დაბანა სიძესა და მამას.

ჰოდა დაჯდა ეს ბიჭი სცენაზე, თეთრ და ვარდისფერებში გამოწყობილი. მე ველოდებოდი, როდის შემობრძანდებოდა პატარძალი, ერთი სული მქონდა მენახა, თუ როგორ გამოიყურება, რა აცვია და ა.შ. და ვერც კი შევნიშნე ისე უცერემონიოდ მიუჯდა გვერდით. გამიკვირდა…

მათ გვერდით, ორივე მხარეს სკივრი იდგა, რომლებშიც, როგორც მოგვიანებით დავინახე, ფული შეინახებოდა. სცენა უამრავი ყვავილით იყო გაფორმებული. უკან, ფარდაც კი ყვავილების იყო. ორივეს ყვავილების ორ-ორი მძივი დაკიდეს. ქორწინება ოჯახის უხუცესების მეშვეობით ხდებოდა. ვერ დავინახე კარგად რა მოხდა სცენაზე, მაგრამ დივინმა ამიხსნა, რომ ძირითადად ქორწინებას ასე, უხუცესები აკეთებენ. შემდეგ, თუ წყვილს ოდესმე დასჭირდა საბუთი, მიდიან შესაბამის დაწესებულებაში.

ახალდაქორწინებულები ცხოვრებას დუბაიში აპირებდნენ, სადაც ბიჭს სამსახური ჰქონდა, ამიტომ, მეორე დღეს ქორწინების დამადასტურებელი საბუთიც აიღეს.

შემდეგ დაიწყო საჩუქრების გადაცემის ცერემონია, რომელიც რამდენიმე საათი გაგრძელდა! გაკეთდა ორი რიგი: ქალებისა და კაცების, რომლებიც ფეხზე იხდიდნენ, სცენაზე ადიოდნენ, ახალდაქორწინებულებს საჩუქარს აძლევდნენ (რომელიც იყო კონვერტში ჩადებული ფული), ბრინჯს აყრიდნენ და უკან ჩამოდიოდნენ. საბედნიეროდ დივინისგან უკვე ვიცოდი, რომ მხოლოდ ფულის ჩუქება შეიძლებოდა და კონვერტიც მზად მქონდა, თუმცა, სანამ მივხვდი, რომ რიგში უნდა ჩავმდგარიყავი, გვიანი იყო. რიგი შენობის გარეთ, საკმაოდ შორს იწყებოდა. აბა წარმოიდგინეთ 3000-მდე სტუმარი იყო.ამასობაში გადავწყვიტე მეჭამა. ჯერ ქვედა სართულზე ჩავედი, სადაც ხორციანი კერძები იყო. საჭმელი ისე მომეწონა (და ხელით ჭამა), რომ შემდეგ გარეთ, ვეგეტარიანელებს შევუერთდი და ის კერძებიც დავაგემოვნე. ღვინო არ მომეწონა, სულ სხვა გემო ჰქონდა, სამაგიეროდ ლუდი დავლიე. რიგი ისევ არ ილეოდა, ამიტომ გადავწყვიტე სოფელში გამესეირნა, რათა ცივი სასმელი მომეძებნა. ქორწილის სუფრაზე წყალი ცივი არ იყო, სხვა, უალკოჰოლო სასმელი კი არ ჰქონდათ, ამიტომ პირველივე მაცივრიან მაღაზიას მივადექი. სოფელში სარით გასეირნებას თავისი ხიბლი ჰქონდა. ყველა მიღიმოდა და მესალმებოდა. მანქანებში მყოფი ხალხი კი თვალს მაყოლებდა. ისე, ძალიან მოუხერხებელი იყო ჩემთვის. მხოლოდ მოკლე ნაბიჯების გადადგმა შემეძლო, მე კიდევ მაგას მიჩვეული არა ვარ.

მოკლედ, ალბათ გასეირნება ბევრი მომივიდა, რადგან რომ დავბრუნდი, ორ საათიანი შესვენება დაწყებულიყო, ხოლო სეიფებს ორ-ორი კაცი იცავდა. სახლებში და სასტუმროებში წავედით, გამოვიცვალეთ, დავისვენეთ და შეთხელებული რაოდენობა საცეკვაოდ და გასართობად დავბრუნდით. ოჯახის ხანდაზმული წევრები და შორი ნათესაობა აღარ ესწრებოდა ამ ნაწილს. ჰოდა, ჩემი წითელი შარვლით, ახალი მაისურითა და შარფით დავბრუნდი თუ არა, საპატიო როლი შემომთავაზეს, პატარძალს უნდა დავხმარებოდი.რა თქმა უნდა დავთანხმდი, აბა კიდევ როდის მომეცემოდა ეს შანსი?! ხოლო მერე მივხვდი, თუ რა რთული საქმე ამიღია თავზე. მოკლედ, ასეთი სიტუაცია იყო: პატარძალს, რომელსაც თავზე ორი ცალი წყლით სავსე ჯამი ედგა, უნდა გაეარა 10 მეტრი (ბუნების ოთხი ელემენტის გაერთიანება ყოფილა ამისი მიზეზი, და კიდევ პატარძლის მიერ ნებისყოფისა და სიძლიერის დამტკიცება), ოღონდ, ამისათვის რთული წინაღობა უნდა გადაელახა – უნდა ჩამოეცილებინა ქმრის ძმა, დივინი, რომელიც გზას უღობავდა. ამას როგორც წესი, პატარძლის გაბედული მეგობრები და ნათესავები აკეთებენ. ჰოდა ეგ როლი შევითავსე მე. დამადგეს წყლიანი ჯამი და დამაყენეს პატარძალსა და დივინს შორის. დივინი ჩემს წინ ცეკვავდა, ოღონდ ერთ ადგილზე, ძალიან ახლოს, ისე, რომ მე წინ ნაბიჯის გადადგმა არ შემეძლო. როგორღაც, სანტიმეტრებით მივიწეოდი წინ. ხანდახან დივინი “ბრაზდებოდა” და ისე ახლოს მოდიოდა, მის სუნთქვას სახეზე ვგრძნობდი. მაგ დროს არ უნდა გავნძრეულიყავი და უკან არ უნდა დამეხია. ამ ყველაფერს პატარძლის საახლობლო მიხსნიდა და მაგულიანებდნენ ხოლმე, როდესაც ნაბიჯის წინ გადადგმის დრო იყო. ეს იყო ერთგვარი მედიტაცია. წარმოიდგინე, ერთ ადგილზე დგახარ, განძრევა არ შეგიძლია, რადგან თავზე წყლით სავსე ჯამი გადევს, გარშემო ხალხი ცეკვავს, ერთობა, ხოლო შენ მხოლოდ მიზანზე კონცენტრირება უნდა მოახდინო და როგორმე ჩამოიშორო ეს ბიჭი. მხოლოდ 10 წუთით ვიყავი ასე, მაგრამ ეს 10 საათად მომეჩვენა. შემდეგ სხვა შემენაცვლა. საწყალ პატარძალს კი 3 საათი უნდა გაეძლო. ცოტა ხანში ისე გადაიღალა, გული წაუვიდა და შეწყვიტეს ეგ პროცესი.

შემდეგ განვაგრძეთ ცეკვა, ტორტი მივირთვით და გვიან ღამით დავიშალეთ. მესამე დღეს, სამოქალაქო ტანსაცმელში გამოწყობილ ახალდაქორწინებულებს ლანჩზე შევხვდი და მივხვდი, რომ ქორწინებით ნამდვილად კმაყოფილები იყვნენ და ერთმანეთი ძალიანაც მოსწონდათ.ამ სურათით დაგემშვიდობებით. გრძელი პოსტი გამომივიდა მაინც…

 

ინდური ქორწილი – დღე 1

ჩემს მასპინძელს ვუთხარი, ამ ინდური ქორწილის შესახებ პოსტი უნდა დავწერო-მეთქი და მიპასუხა: ინდური კი არა, კორგული ქორწილიაო.

ამიტომ ჯერ მოვყვები, ვინ არიან კორგები. Coorg, იგივეა რაც Kodagu, არის ინდოეთის ერთ-ერთი რეგიონის – კარნატაკას ნაწილი. მდებარეობს ინდოეთის სამხრეთ-დასავლეთით. განსხვავებული ხალხია კორგები. სარის, ინდური სამოსის, მოცმის სტილიც კი სხვა აქვთ. თუ შეეკითხები, სიამაყით გეტყვიან, ასე იმიტომ გვაცვია, რომ კორგები ვართო. ძალიან ამაყობენ თავიანთი წარმომავლობით. ძირითადად მეომრების კასტის წარმომადგენლები არიან. კასტების შესახებ თუ გაინტერესებთ მეტის გაგება, მაშინ ეს პოსტი წაიკითხეთ.

ჩემს მასპინძელს დივინი ერქვა, იმ ბიჭის ძმა იყო, ვისაც ცოლი მოჰყავდა. ასე რომ, საკმაოდ შინაურულ სიტუაციაში აღმოვჩნდი, რაც იმას ნიშნავს, რომ ქორწილის პირველ დღესაც დაგვპატიჟეს და მეორე დღესაც. პირველ დღეს ოფიციალური ქორწილის წინა დღეს აღნიშნავენ, საახლობლოში, რომელიც სულ რაღაც 200-300 კაცს შეადგენს! მეორე დღეს კი – 2000-დან 3000 კაცამდე იყო! მდიდრული ქორწილი იყო. მეომრები შედარებით მდიდარი კასტაა და ეს უნდა ეჩვენებინათ.

ქორწილისთვის მზადება 14 თვით ადრე დაიწყეს, ხოლო ბიჭმა და გოგომ ერთმანეთი მხოლოდ ქორწილამდე 8 თვით ადრე, 15 წუთით ნახეს! რა გამოვიდა? ჩვეულებრივი, ოჯახური გარიგება. ასეთი წესი აქვთ: ბიჭის ოჯახი ირჩევს ქალს სარძლოდ. მერე მიდიან გოგოს ოჯახში, ურიგდებიან, თუ ოჯახი თანახმაა, იწყებენ ქორწილისთვის მზადებას. შემდეგ დგება გოგოსა და ბიჭის შეხვედრის დრო. ისინი 15 წუთის განმავლობაში ლაპარაკობენ ერთმანეთთან და შემდეგ თავიანთ ოჯახს ეუბნებიან, კმაყოფილები არიან თუ არა არჩევანით. როგორც დივინი ამბობს, მათ აქვთ საშუალება, უარი თქვან, მაგრამ სავარაუდოდ იმხელა ოჯახური წნეხი იქნება, უარს მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევაში თუ გაბედავენ.

მოკლედ, მივედი პირველ დღეს. ქორწილისთვის სპეციალურად წამოღებული კაბა სადღაც დუბაიში ჩარჩა და ჯინსის შარვლით რომ არ ვყოფილიყავი, დივინის ბიძაშვილმა თავისი ტანსაცმელი მათხოვა. ახალი წელი თენდებოდა. ამერიკიდან დაბრუნების შემდეგ პირველად გავატარე ახალი წელი ოჯახისგან შორს. არაფერი საახალწლო არ იგრძნობოდა. ნაძვის ხე არსად იდგა, არც მუსიკა, არც მორთულობა. სიცხე და პალმის ხეები ხომ საერთოდ ზამთარზე ფიქრს მიკრძალავდნენ. ჰოდა ფეიერვერკები რომ გაუშვეს (2-3 ცალი მხოლოდ), მერე გამახსენდა, რომ ახალი წელი დაიწყო.

მანამდე ჭამით დავიწყეთ. სუფრა არ ჰქონდათ. დაქირავებული ჰყავდათ მუშათა კასტის წარმომადგენლები (რომლებიც, როგორც წესი კანის უფრო მუქი შეფერილობით გამოირჩეოდნენ) იდგნენ გრძელი მაგიდების უკან და ჩვენს მიერ მიტანილ თეფშებზე საჭმელს გვიდებდნენ. საჭმელზე არ დავწერ, ცალკე პოსტის ღირსია ეგ. ალკოჰოლური სასმელებისთვის ცალკე ბარი იყო, სადაც ყველანაირი სასმელი შეგეძლო მოგეთხოვა. მოკლედ, ეს საჭმლით სავსე თეფშიანი ხალხი შემდეგ იყოფოდა: ოთახის ერთ მხარეს ქალები სხდებოდნენ, მეორე მხარეს – კაცები. ყოველგვარი მაგიდის გარეშე, სკამზე იჯდნენ და ჭამდნენ. ჰოდა მივუჯექი ქალებს და მივხვდი, რომ დანა-ჩანგალი არ მქონდა. ერთი უცხოელი გოგო იყო სტუმრად, რომელიც გავიცანი და რომელმაც მასწავლა, თუ როგორ უნდა მეჭამა ხელით! დიახ, ხელით! მარჯვენა ხელის ხუთივე თითით. თავიდან ძალიან მეუცნაურა, ხოლო შემდეგ – მომეწონა და მის შემდეგ ინდოეთში მოგზაურობის დასასრულამდე ჩანგალი არ მომითხოვია.

ჭამის შემდეგ რა თქმა უნდა ცეკვა დაიწყო. აი ისეთ ინდურ მუსიკაზე, სერიალებიდან რომ ვიცით. დაქირავებული მუსიკოსები არ იღლებოდნენ. არც კი ვიცი რა ჰქვია ამ საკრავებს.

ყველაფრისთვის შესაბამისი ადგილი იყო გამოყოფილი. ჭამისთვის – დარბაზის ქვედა სართული, ვეგეტარიანული საჭმლისთვის – ცალკე, გარეთ იყო მაგიდები, დალევისთვის – ბარი, ცეკვისთვის – ღია ცის ქვეშ, სცენა ორი იყო, შენობაში და შენობის გარეთ, დიდ კარავში. პირველ დღეს მხოლოდ გარეთ ვიყავით. პატარძალი არ გამოჩენილა. მხოლოდ სიძის საახლობლო ზეიმობდა ამას. შეიძლება პატარძლის ოჯახს ცალკე ჰქონდა რამე პარალელურად, არ ვიცი.

ვიცეკვეთ, ახალი წელი და ორი ბიძაშვილის (ბევრნი არიან ისე) დაბადების დღე აღვნიშნეთ და გავერთეთ. 4 უცხოელი სტუმარი იყო და ოთხივეს განსაკუთრებულ ყურადღებას გვაქცევდნენ. ძალიან სტუმართმოყვარე ხალხის შთაბეჭდილება დამრჩა ჩემი კორგში ვიზიტიდან (რასაც ვერ ვიტყვი ჩრდილოეთ ინდოეთზე).

მოკლედ, იმდენი დეტალი იყო, ამის დაგეგმვას კი დასჭირდებოდა 14 თვე. თან ჯერ მეორე დღეზე არ გადავსულვარ, გრანდიოზულ ქორწილზე… მეორე დღისთვის ნამდვილი სარის მოხვევას შემპირდნენ, რადგან ასე გრაციოზულად ვატარე ეს კაბა :)))

დახეული წიგნები და პირველი დღე სკოლაში

დღეს ლუკა პირველ კლასში მივიდა. რატომღაც, ჩვენმა სკოლამ გადაწყვიტა, რომ 14-ში ყოფილიყო პირველი შეხვედრა – მასწავლებლის გაცნობა და ა.შ. და ამის შესახებ მხოლოდ რამდენიმე დღით ადრე გვაცნობეს. რადგან ძიძა 15-დან მყავს შეთანხმებული, იძულებული გავხდი 2 დღე შვებულება ამეღო. კიდევ კარგი, მქონდა ამის საშუალება.

ტრადიციულად, ხმამაღალი მუსიკით და გაჭიმული ლენტებით შეხვდნენ პირველკლასელებს. მოვძებნეთ ლუკას მასწავლებელი. ვიღაც სიმპატიურ, კარგად ჩაცმულ კაცს ესაუბრებოდა და უცინოდა.

– დღეს დაურიგებთ წიგნებს და ლეპტოპებს ხომ? – ამ კაცმა ჰკითხა და დადებითი პასუხი მიიღო. მერე კიდევ საუბრობდნენ და ვუსმენდი. გამიხარდა, რომ მამამ მოიყვანა ბავშვი სკოლაში, მით უმეტეს, ისე იყო ჩაცმული, რომ აშკარად “ბევრი საქმე ექნებოდა”. ჰოდა, რომ მორჩა რაღაცის თქმას, ლუკა წარვუდგინე მასწავლებელს. სიას ჩახედა, ქართული იცისო? – მკითხა და ისევ იმ კაცს მიუბრუნდა ღიმილით. უკვე ჩემს ჩაცმულობას შევხედე, სპეციალურად “საქმიანი დედური” კაბა მეცვა. არაფერი მჭირდა, მაგრამ მასწავლებელი ყურადღებას მაინც არ გვაქცევდა. მორჩნენ მალე საუბარს და უცებ რატომღაც გადაწყვიტა იმ კაცმა, რომ გვერდით მდგარ ბავშვებთან ერთად სურათი გადაეღო. ვიფიქრე, რა კარგი მამაა, უკვე შვილის მეგობრებთან დამეგობრებას ცდილობს-მეთქი. მერე დავინახე, ჩემს გვერდით მშობელმა თავისი შვილი რომ მიამუჯლუგუნა, მიდი, შენც გადაიღე სურათიო. მალე რიგი დადგა ამ კაცთან სურათების გადაღების მსურველების. მაშინ მივხვდი, რომ რაღაცაში იყო საქმე და გავარკვიე, რომ თურმე უბნის მაჟორიტარი ყოფილა :)))

როცა მორჩნენ სურათების გადაღებას, მასწავლებელმა თავის საკლასო ოთახში წაგვიყვანა. მეორე სართულზე მოვხვდით, რაზეც მხოლოდ მაშინ ვინერვიულე, უკან რომ ჩამოვდიოდი, ლუკას მძიმე ჩანთით ზურგზე და წელი ამტკივდა. ხვალიდან ლუკას მოუწევს ჩანთის ატანაც და ჩამოტანაც.

ლუკა ძალიან აღტაცებული იყო. ერთი სული აქვს, ხვალ “მარტო რომ წავა სკოლაში”. მოკლედ, დიდ-ბიჭობდა. მე ამ დროს სხვა მშობლებს და ბავშვებს ვათვალიერებდი. კარგი ბავშვები იყვნენ, ზოგი ნერვიულობდა, ზოგს უხაროდა, ლუკას მგონი ყველაზე მეტად ეტყობოდა.

ვუყურებდი ამ ბავშვებს და ვფიქრობდი, როდის მიხვდებოდნენ, თუ რაში გაყეს თავი. 27 ბავშვია კლასში. 26 დედამ და ბებიამ მოიყვანა, 1 – მამამ. გიო ერქვა მამიან ბიჭს. ნერვიულობდა და მამამისის ფეხს არ სცილდებოდა. გავხედე, რომ ლუკასთვის მეთქვა, მიდი, გიოს ეთამაშე-მეთქი, როცა დავინახე, რომ ლუკა უკვე ორ ბიჭს ეჯიბრებოდა სირბილში. აშკარად არაა ჩემნაირი ინტროვერტი.

მასწავლებელზე ძალიან ბევრი კომენტარი მაქვს, მაგრამ ჯერ-ჯერობით ჩემთვის შევინახავ. თუ ხვალ უარს მეტყვიან კლასის გამოცვლაზე, მერე დავწერ.

მოკლედ, წიგნები დაგვირიგეს, ლეპტოპი – არა. ალბათ ხვალ მოგვცემენ. 2 წიგნი ახალია, დანარჩენები კი – ნახმარი. 2013 წლიდან ნახმარი! დედაენის წიგნს შეჭმული ყდა აქვს და რამდენიმეჯერ გადაშლის შემდეგ სულ დაიშლება. ყველაზე უარესი კი ისაა, რომ ორივე, ქართულისა და მათემატიკის წიგნები კალმითაა შევსებული წინა მფლობელების მიერ. კალმით!! წერია!! პასუხები!! What a way to start the school huh? პასუხებისთვის ფიქრიც კი არ მოუწევს! მუსიკის წიგნში ნაჯღაბნებს შორის ალბათ გაარჩევს ლუკა ნაწერებს, მაგრამ პასუხები? seriously??

თავს დამნაშავედ ვგრძნობ, საჯარო სკოლაში რომ მივიყვანე, მაგრამ ერთი უდიდესი ნაკლი აქვთ ამ კერძო სკოლებს: ყველა 6-ზე ამთავრებს გახანგრძლივებულ ჯგუფებს. 6-ზე მთავრდება საჯარო ბაღიც. ჰოდა რა უნდა ვქნათ მარტოხელა მშობლებმა, რომელთა სამსახურებიც ასევე 6-ზე მთავრდება? და რომლებსაც ბებია-ბაბუები ახლოს არ ჰყავთ, რომ დაიხმარონ? ჰოდა სანამ ტელეპორტაციას არ მოიგონებენ, ან ძალიან დიდ ხელფასს არ მომცემენ, რომ სკოლა+ძიძა დავფარო, მანამდე ვერ შევძლებ, ბავშვი კერძო სკოლაში ვატარო.

ჰოდა ასეთი ემოციური დღე გვქონდა მე და ლუკას…

მეზობელი, რომელიც ბავშვებს ჭამს

ბინა გლდანში, 1,5 წლის წინ ვიყიდე,  მე-16 სართულზე. სახლის სანახავად რომ მოვედი ღამე იყო და ფანჯრიდან რომ გადავიხედე და განათებული თბილისი რომ დავინახე, მაგ დროს გადავწყვიტე, რომ აქ მე უნდა მეცხოვრა. ჰოდა გადმოვედი, გადმოვიტანე ჩემი ქონება, რომელსაც შეადგენდა კომპიუტერი, ერთი ცალი სკამი (კომპიუტერის, ბორბლებიანი), სარეცხის მანქანა და ტანსაცმელები.

დალაგების დროს, სახლში შემორჩენილ ერთ ძველ თაროზე სქელი კონვერტი დავინახე. კონვერტი ისე იდო, რომ შემთხვევით დარჩენილს არ გავდა. მთელი თარო დასუფთავებული იყო, და შუაში მხოლოდ დიდი, სქელი კონვერტი იდო. კონვერტი სახლის წინა მფლობელის სახელზე იყო და სასამართლოდან მოდიოდა თუ რაღაც მსგავსი. მოკლედ, ბევრი რომ არ გავაგრძელო, შიგთავსი ვნახე… ქვედა სართულზე მყოფი მეზობელი სახლის წინა პატრონს უჩიოდა და სთხოვდა რემონტის გაკეთებას, რადგან ქვევით ჩასულმა წყალმა დააზიანა არა მხოლოდ კედლები და ჭერი, არამედ ელექტროგაყვანილობა და ამ ქალს დენმა დაარტყა და მთელი ამბები. აქვე ნახსენებია, რომ წყალი თურმე პერიოდულად ჩადის…

აი სად დამერხა. ხომ უნდა გამერკვია ეგეთი ამბები, წყლის ჩასვლები და მეზობლებთან ურთიერთობები, სანამ სახლს ვიყიდდი. მაშინვე სახლის წინა მფლობელს დავურეკე და ვუთხარი, მის სახელზე სასამართლოდან რაღაც კონვერტი რომ იყო მოსული და აქ დატოვებული დაჟანგული მაცივრის წასაღებად რომ მოვიდოდა, ისიც წაეღო. 1,5 წელი გავიდა და ის ქალი არ მოსულა. მაცივარს ალბათ ჯართში ჩავაბარებ, აივანზე მიდგას.

მოკლედ, მეზობელი მალევე გავიცანი. თვითონ ამოვიდა, მოხუცი ქალია, თეთრ თმიანი, რუსულად ლაპარაკობს, ქართულად კარგად ვერ ესმის. გამომკითხა ჩემი წარსული, სად არის ქმარი, როდის ჩამოვა, რატომ მე არ მივდივარ მაგასთან, ჩემი მშობლები სად ცხოვრობენ, სადაური ვარ, ჩაიწერა არა მარტო ჩემი ტელეფონის ნომერი, არამედ დედაჩემის და მამაჩემის ცალ-ცალკე, თავის სახელი-გვარებიანა. მერე სახლი დაათვალიერა, უფრო სწორედ სახლი დამათვალიერებინა: აქ ესაა გასაკეთებელი, აქ ახალი ფანჯრები გჭირდება, ეს უნდა შელესოთ, გაზი აქედან იკეტება, სარეცხის მანქანას მანდ რატომ დგამ, აი იქ დადგი. გარდერობი არ გაქვს? ეს ტანსაცმელები ასე რომ გიყრია… ჭერში ახვედი? წინა მეზობლები ღორებს და ქათმებს აშენებდნენ ჭერში… მაგ დროს პირველად გავიგე, რომ ჭერიც მქონია. თან ისეთი ასასვლელი აქვს, ერთი შეხედვით რომ ვერ მიხვდები. სააბაზანოდან უნდა ახვიდე.

რა თქმა უნდა, ვცდილობ ძალიან თავაზიანი ვიყო მის მიმართ და თავში მისი საჩივარი მიტრიალებს. აშკარად ძალიან ბევრჯერაა ამ ბინაში ნამყოფი და ყველა კუთხე-კუნჭული ზეპირად იცის. მალევე მივხვდი, თუ რატომ გაყიდეს ეს ბინა.

მის შემდეგ მეზობელი (თამარას დავარქმევ) და მე ისე დავუახლოვდით ერთმანეთს, სულ დაუპატიჟებლად ამოდის ხოლმე და ისე შედის ყველა ოთახში, სააბაზანოსა თუ ტუალეტში, სულ არ სჭირდება ნებართვა. მისი რიდით ტანსაცმელებს საწოლზე ვეღარ ვყრი და ყოველ შაბათ-კვირას მეშინია, რამე დაულაგებელი არ დარჩეს, რადგან იცის, რომ შაბათ-კვირას სახლში ვარ ხოლმე. ისიც იცის, სახლიდან ზუსტად რომელ საათზე გავდივარ და რომელზე მოვდივარ. მაღაზიაში თუ გავიარე და ცოტა ხანი დავყოვნდი – ისიც. ღმერთმა არ ქნას და ღამე სახლში არ მოვიდე. მერე ნახე შენ მეზობლების ჭორაობა…

კარი სულ დაკეტილი მაქვს, მაგრამ რომ დააკაკუნებს და არ გავუღო, მაშინვე დავიწვები, მას ხომ ჩვენი ნაბიჯების ხმა ესმის. ისიც ესმის, მტვერსასრუტი როდის მაქვს ჩართული. ერთხელ, სამუშაო დღეს სახლში დავრჩი, ავად ვიყავი და სიცხე მქონდა. რა თქმა უნდა ამოვიდა: რატომ არ არიან ბავშვები ბაღშიო, ოთხშაბათიაო.

– ავად ვარ – ვუპასუხე და თან ისე ცუდად ვიყავი, ძლივს ვიდექი ფეხზე. თუმცა, კარის წინ მტკიცედ დავდექი, ერთი ხელით კარი მეჭირა, მეორე ხელი კი კედელზე მქონდა მიდებული ისე, რომ შემოსასვლელი ადგილი არ დავუტოვე. თუმცა, რა აზრი აქვს, კარი ძალით შემოაღო და შემოვიდა. ტანსაცმელები ზევიდან მეყარა და სახლი დასალაგებელი იყო. ძალიან არ მინდოდა, რომ შემოსულიყო. წინ გადავუდექი მაშინვე, რომ ოთახებში არ შესულიყო. ისე ვიდექი, პირდაპირ ცხვირ-პირში მქონდა სახე, და ისიც ვიფიქრე, იქნებ ესეც ავად გახდეს-მეთქი.

– არაფერი გეტყობა ავადმყოფობისო

– მაღალი სიცხე მაქვს, წეღან გავისინჯე – ვუპასუხე და შუბლზე ხელი მომადო. შუბლი ცივი მქონდა, იმიტომ რომ სიცხის დამწევი მქონდა დალეული. მოკლედ, ვერ დავაჯერე, რომ ავად ვიყავი და მაგიტომ დავრჩი სახლში, თუმცა ის მოვახერხე, რომ სხვა ოთახებში არ შევიდა და რაც მხოლოდ შემოსასვლელიდან დაინახა, იმით დაკმაყოფილდა. ბავშვებს დაუღრინა, ნუ ხმაურობთო და ჩავიდა.

ბავშვებმა მაშინვე შეარქვეს მას მეზობელი, რომელიც ბავშვებს ჭამს და მაგის მერე თამარას ეგ სახელი შერჩა. თან ძალიან უხდება. თეთრი თმა გაშლილი, ყვავილებიანი ხალათით დადის ხოლმე და მის დანახვაზე შიშის ჟრუანტელი გვივლის მეც და ბავშვებსაც.

Do I live in a GOOD world or a BAD world?

დღეს ჩემი უფროსი ჩამომიჯდა გვერდით – რას აკეთებო.

ჩამოვუთვალე, რამდენ რამეზე ვმუშაობ: ამ პროექტის ბუკლეტისთვის ინფოს ვკრიბავ, მეორესთვის კიდევ ინგლისური ვარიანტი გავუგზავნე დიზაინერს, ფოტოგრაფს ვუთანხმებ თარიღებს და ა.შ. ამ ყველაფრის გარჩევის შემდეგ მეკითხება: რატომ არ შემოდიხარ ჩემს ოფისშიო. შენს გარდა ყველა შემოდის, ყველაფერს მეკითხებიან, წვრილმანსაც და მსხვილმანსაცო (ოღონდ ინგლისურად) და შენ კიდევ საერთოდ არ შემოდიხარო…

მერე დაიწყო ჩემი ფიქრები, თუ ასეთმა ინტროვერტმა რატომ ავირჩიე ეს პროფესია: კომუნიკაციები! აი, პირდაპირ ანტი-ინტროვერტული საქმიანობაა ერთი შეხედვით. მერე მახსენდება ის სტატიები და თედ თოლქები, რომ ინტროვერტები ყველაზე კარგი “story teller” (ამბავს ვინც ყვება ის) არიან, და რომ ერთი-ერთზე ურთიერთობას ძალიან დიდი მნიშვნელობას ანიჭებენ და რომ თვით ლინკდინის თანამშრომელი კომუნიკაციებში, ინტროვერტია და რომ ინტროვერტობა არ ნიშნავს…

ჩემი უფროსი ფიქრებს მაწყვეტინებს და მეკითხება: “Do you live in a good world or a bad world?” და იმ ფურცელზე მიმითითებს, ეკრანის ქვეშ რომ მაქვს გაკრული, სადაც ეგ სიტყვები წერია.

– In a good world. I make the choice every day – ვუპასუხე.

– Aah, so you chose Good today

– I choose good every day!

– Visit me – და ოთახიდან გავიდა.

ერთხელ, რამდენიმე თვის წინ, სპეციალურად დამიბარა თავის ოთახში რომ ეთქვა, რომ ყოველ დღე შევსულიყავი მასთან და მეთქვა, თუ რას ვაკეთებდი, რა მიჭირდა და რა მილხინდა. მაგის მერე დაიწყო ჩემი ტანჯვა. ყოველდღიურ to do list-ში მქონდა ჩანიშნული, რომ მასთან შევსულიყავი and it was haunting me. მერე უნდა მომეფიქრებინა, თუ რაზე მელაპარაკა, რა შეკითხვა შეიძლებოდა მქონოდა და ა.შ. ძალიან დიდ სტრესში მაგდებდა ეს.

მერე ნელ-ნელა, თანდათანობით შევწყვიტე ეს და როცა კვლავ ჩემს უხილავ სივრცეში, კომფორტულად მუშაობა განვაგრძე, თვითონ მოვიდა და გამახსენა ეს შეთანხმება.

კომუნიკაციებზე და ინტროვერტიზმზე ვისაუბრებ ისევ. მიყვარს გამოწვევები და ისეთ რამეზე შეჭიდებები, რაც ერთი შეხედვით ჩემთვის არ არის. მერე სპეციალურად მაგ გზას ვარჩევ და ისე ხდება ხოლმე, რომ ის მე ვხდები და შემდეგ ჩემი პიროვნება იზრდება, ვითარდება და ჭკვიანდება. ყოფილა შემთხვევა, რომ “ის მე” არ გავმხდარვარ, არჩეული გზა მიმიტოვებია და თავი failure-ად არ მიგრძვნია. პირიქით, ასე მგონია, მაგ დროსაც ვვითარდები.

ჰოდა ორშაბათიდან ყოველ დღე უნდა შევიდე უფროსის ოთახში და საუბარი დავიწყო. მე ეს შემიძლია!